تغییر قوانین بازی؛ چگونه نماینده ترامپ با لحن تهاجمی نتانیاهو را غافلگیر کرد؟

به گزارش اکوایران،  نماینده رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده در امور خاورمیانه نخست‌وزیر اسرائیل را مجبور به پذیرش توافقی کرد که بارها آن را رد کرده بود.

واکنش تند نماینده ترامپ؛ سبت برایم اهمیتی ندارد!

منابع اسرائیلی به روزنامه هاآرتص گفته‌اند که دخالت دولت آینده آمریکا به رهبری استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در امور خاورمیانه، مذاکرات مبادله اسرا با حماس را احیا کرد. در حالی که ماشین تبلیغاتی نتانیاهو مدعی است که ترامپ چاره‌ای برای او باقی نگذاشته، آنچه در داخل ائتلاف او رخ می‌دهد تعیین می‌کند که آیا نخست‌وزیر این رژیم این توافق را تایید می‌کند یا خیر.

به نوشته این روزنامه، عصر جمعه گذشته، استیون ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا در امور خاورمیانه، از قطر تماس گرفت تا به دستیاران نخست وزیر بنیامین نتانیاهو بگوید که بعد از ظهر روز بعد به اسرائیل خواهد آمد. دستیاران مؤدبانه توضیح دادند که این روز مقدس سبت است، اما نخست وزیر با خوشحالی شنبه شب با او ملاقات خواهد کرد. اما واکنش صریح ویتکاف آنها را غافلگیر کرد. او به انگلیسی تند به آن‌ها گفت که برای او سبت اهمیتی ندارد. پیام او تند و واضح بود. بنابراین، در یک انحراف غیرمعمول از رویه رسمی، نخست وزیر اسرائیل برای ملاقات رسمی با ویتکاف در دفتر خود حاضر شد و او سپس برای امضای قرارداد به قطر بازگشت.

تغییر قوانین بازی با رویه غیر دیپلماتیک 

کم‌تر یک هفته تا مراسم تحلیف ترامپ، تل‌آویو پیشاپیش شاهد تغییر در قوانین بازی است که منجر به شکسته شدن بن‌بست مذاکرات شده است. به‌طور غیرمعمول، دولت بایدن به ویتکاف اجازه داده که این روند را رهبری کند، به این دلیل که هر تعهدی که ایالات متحده متعهد می‌شود بر عهده ترامپ است، نه بایدن.

ویتکاف یک سرمایه گذار یهودی املاک و مستغلات است که به ترامپ نزدیک است. او پیشینه ای از آن دسته از افرادی که معمولاً نقش‌های دیپلماتیک را ایفا می‌کنند، ندارد. یک دیپلمات ارشد اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود، گفت:  «ویتکاف یک دیپلمات نیست. او مانند یک دیپلمات صحبت نمی‌کند، او هیچ علاقه‌ای به آداب دیپلماتیک و پروتکل‌های دیپلماتیک ندارد. او تاجری است که می‌خواهد به سرعت به یک معامله دست یابد و به طور غیرعادی و تهاجمی پیش‌روی می‌کند.»

در واقع، ویتکاف اسرائیل را مجبور به پذیرش طرحی کرده است که نتانیاهو در نیم سال گذشته بارها آن را رد کرده بود. حماس از موضع خود مبنی بر اینکه آزادی گروگان ها باید مشروط به آزادی اسرای فلسطینی (بخش آسان) و عقب نشینی کامل اسرائیل از غزه (بخش سخت) باشد، دست برنداشته است. نتانیاهو این شرط را رد کرد و به این ترتیب توافق محدود  پیشنهاد شده توسط مصر شکل گرفت.

در ابتدا صحبت از یک توافق بشردوستانه محدود بود. اما بندها و شرایط بیشتر و بیشتری به آرامی اضافه شد تا اینکه به یک پیشنهاد بسیار بزرگتر با خطوط کلی روشن تبدیل شد - آزادی گروگان، ترتیبات جدید منطقه ای و عقب نشینی کامل از کریدور فیلادلفی، که نتانیاهو تابستان گذشته آن را بستر وجودی اسرائیل نامید، بخشی از این معامله است. 

در حال حاضر دشوار است که بدانیم نتانیاهو چه احساسی نسبت به این رفتار تهاجمی دارد. دست کم او اکنون بهانه‌ای در دست دارد که به پایگاه خود برای امضای توافق بفروشد. ماشین تبلیغاتی او این روایت را پیش می‌برد که ترامپ ماجرای توافق را رهبری می‌کند.

روز دوشنبه، در شبکه 14 گفته شد که ترامپ آن چیزی نیست که ما فکر می کردیم. یوتم زیمری در برنامه میهن‌پرستان گفت: «تعجب می‌کنم که همه مقامات ارشد دولت ایالات متحده می گویند اگر تا زمان ورود ترامپ گروگان‌ها آزاد نشوند، حماس متوجه خواهد شد که جهنم چیست». ینون ماگال پاسخ داد: «به این دلیل است که ترامپ برای انجام آن فشار می آورد! این چیزی است که اتفاق می‌افتد». زیمری گفت: «بنابراین همه افراد او دروغ گفته‌اند - این یک ناامیدی بزرگ است». ماگال گفت: «او در مورد جهنم صحبت می‌کند و در این بین فرستاده خود را برای امضای قرارداد می فرستد. این معامله‌ای است که هضم آن بسیار دشوار خواهد بود. این حقیقت است». وی با بیان اینکه آخرین امید باقی مانده این است که حماس توافق را رد کند، افزود: «یکی از وزیران کابینه به من گفت که باید دوباره دعا کنیم تا خداوند قلب فرعون را سخت کند».

صبح دوشنبه، ژاکوب باردوگو، یکی از سخنگویان نتانیاهو، گفت: «فشاری که ترامپ در حال حاضر اعمال می‌کند، آن چیزی نیست که اسرائیل از او انتظار داشت».

با وجود این، توپ در زمین نتانیاهو باقی مانده و هیچ‌کس نمی‌تواند مطمئن باشد که او در آخرین لحظه چه تصمیمی خواهد گرفت. او بعدازظهر دوشنبه به وزیر دارایی بزالل اسموتریچ و وزیر امنیت ملی ایتامار بن گویر اطلاع داد علیه هر توافقی رای خواهد داد. تردیدی نیست که کسب آرای پوپولیستی در انتخابات بعدی در محاسبات او بر نجات جان ربوده شدگان برتری دارد. 

ظهر دوشنبه اسموتریچ اعلام کرد که این توافق یک فاجعه است که اسرائیل نباید با آن موافقت کند. با این حال، بیانیه اسموتریچ به این موضوع مهم اشاره نکرد که آیا او آن را دلیلی برای خروج از ائتلاف می داند یا خیر. اگر او برود، بن‌گویر را با خود همراه خواهد کرد و کابینه سقوط خواهد کرد. هر چند برخی پیش‌بینی می‌کنند که نتانیاهو ممکن است ارزیابی کند که کابینه به هر حال در حال فروپاشی است، پس بهتر است آن را به گردن توافق بیاندازد.