سکوت یازده هفته ای بورس شکست

به طور کلی دولت می تواند از مسیرهای متعدد در آمدزایی داشته باشد. بخشی از در آمدهای دولت از طریق صادرات نفت بوده که مستقیما از سوی پایه پولی می توند موجب رشد تورم شود. مسیر بعدی درآمد به طور کلی از سوی مالیات است. زمانی که دولت نتواند از این دو روش مهم کسری بودجه را تامین کند برای هزینه های خود مجبور به استقراض از بانک مرکزی می شود. برداشت دولت از تنخواه بانک مرکزی در هر مقطع یکی از مهم ترین مسیرهای افزایش تورم در کشور قلمداد می شود.

در همین راستا سال های اخیر دولت برای جلوگیری از مسیرهای تورم زای درآمدی به فروش اوراق بدهی دولتی در بازار اولیه روی آورده است. در این بازار دولت اوراق را به مشتریان عرضه می کند و آن ها نیز متناسب با نرخ سود و تاریخ سررسید اوراق از دولت خریدار می کنند. در آمد کسب شده در این معاملات عمدتا صرف تامین کسری بودجه می شود. 

در بررسی هفتگی این بازار مهم مشاهده می شود از بازار اولیه سی و هشت مرحله سپری شده و تا نیمه بهمن ماه ادامه داشته است. در حالی که در هفته های متوالی از آذر 1401 به بعد، سطح مشارکت فعالان این بازار کاهش چشمگیری پیدا کرده بود اما در این هفته این رقم رشد قابل ملاحظه ای پیدا کرده و  به نوعی سکوت بازارسرمایه را شکسته است. داده های بانک مرکزی تا پیش از این نشان می داد در یازده مرحله متوالی بورسی ها هیچ اوراقی را ازدولت خریداری نکرده بودند.

درهمین رابطه به گزارش اکو ایران به نقل از اقتصادنیوز، سکوت بازار اولیه اوراق بدهی دولتی درنیمه زمستان شکست. در این بازار دولت اوراق خود را به مشتریان عرضه می کند که مهم ترین شان بانک ها و بورسی ها هستند.

داده های بانک مرکزی در هفته منتهی به 17 بهمن ماه 1401 نشان از رشد بازار از طریق فروش اوراق پذیره نویسی داشته است.

سطح 2 هزار میلیاردی فروش اوراق بدهی دولتی

در مرحله سی و هشتم بازار اولیه هیچ اوراقی از سوی بانک ها خریداری نشد. در این بازار تمام مشارکت انجام شده از طریق پذیره نویسی بوده است.

این در حالی است که نرخ سود اوراق در بازار اولیه در سطح بالایی قرار داشته است. آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد حجم معاملات در بازار اولیه برابر با 2 هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده و بالاترین سطح را در هفت مرحله اخیر داشته است.

رشد بالای نرخ سود در بازار اولیه

اوراق عرضه شده در بازار اولیه دو دسته مهم بوده اند. دسته هایی که در هفته های متوالی در این بازار عرضه شده است. اراد 120 و اراد 122. نرخ سود اوراق اراد 120 برابر با 23.95 درصد بوده و تاریخ سررسیدی سه ساله دارد.

این در حالی است که نرخ سود اراد 122 برابر با 23.8 درصد بوده و تاریخ سررسید آن دو ساله است.

بررسی آمار و ارقام بازار اولیه نشان می دهد با وجود آنکه بانک ها در هفته پیش فعالیت صددرصدی در بازار داشتند و 380 میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری کردند، در این هفته اما سهم مشارکتشان صفربوده است.

در نهایت آمار و ارقام بانک مرکزی نشان می دهد تمام اوراق به صورت پذیره نویسی در بازار سرمایه به فروش رفته است. اراد فروخته شده از این طریق اراد 123 بوده که تاریخ سررسید آن 4 ساله بوده و نرخ سود آن احتمالا بالاتر از دو اوراق دیگر عرضه شده در بازار باشد.

نکته مهم تر آن که خرید اوراق از سوی بورسی ها در حالی رقم خورده که این دسته از مشتریان یازده هفته هیچ خریدی از دولت نداشته بودند.