دز تزریق پول کم شد؛ بانک ها غنی‌تر شده‌اند؟

به گزارش اکوایران، در هفته گذشته، تزریق پول در بازار باز به کمترین میزان خود در دو ماه اخیر رسیده و در عوض بخشی از تقاضای نقدینگی بازار، در بازار شبانه تامین شده است. بر اساس بررسی‌ها، کاهش میزان تزریق پول در بازار باز ریشه در افت تقاضای نقدینگی بانک‌ها بوده است.

کاهش نیاز به نقدینگی بانک‌ها

عملیات بازار باز، یکی از ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره و فعالیت بانک‌هاست. هنگام اجرای این عملیات بانک‌ها می‌توانند برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود، اوراق بدهی را به طور موقت به بانک مرکزی بفروشند و تعهد دهند که در سررسید قرارداد، دوباره اوراق خود را از بانک مرکزی خریداری کنند. در عوض، نرخ بهره‌ای معادل 23 درصد بابت استقراض از بانک مرکزی پرداخت کنند. 

بررسی‌ها نشان می‌دهد کل حجم پول تزریق شده در عملیات بازار باز در هفته گذشته، کمتر از 110 همت بوده که نسبت به دو ماه اخیر در کمترین میزان خود قرار دارد.

پس از تصمیم بانک مرکزی به اجرای جدی عملیات بازار باز در اواسط خرداد امسال، هر میزان نقدینگی که بانک‌ها طلب کرده‌اند توسط بانک مرکزی پاسخ داده شده است. به عبارت دیگر نرخ پذیرش اوراق از سوی بانک مرکزی برابر با 100 بوده است. بنابراین کاهش چشمگیر مبلغ تزریق پول در بازار باز نه به دلیل کمرنگ شدن فعالیت بانک مرکزی در اجرای این عملیات، بلکه به علت کاهش نیاز به نقدینگی بانک‌ها در هفته گذشته بوده است. 

تمایل بانک‌ها به دریافت تسهیلات کوتاه مدت افزایش یافته است

از سوی دیگر میزان استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی در بازار شبانه افزایش یافته است. با توجه به اینکه سررسید‌ پرداخت‌ها در بازار شبانه 24 ساعت و در بازار باز 7 روز است، کاهش تقاضای پول بانک‌ها در بازار شبانه و افزایش تقاضا در بازار شبانه می‌تواند به معنای کمتر شدن نیاز بانک‌ها به تسهیلات میان مدت باشد. 

بازار شبانه بازاری است که در آن بانک‌ها به مبادله تسهیلات با یکدیگر می‌پردازند و نرخ بهره آن بین 23 تا 24 درصد در نوسان است، دلیل محدود شدن نوسانات آن نیز تعهد بانک مرکزی به تامین نقدینگی هر میزان تقاضا با نرخ 24 درصد است؛ هنگامیکه نرخ بهره بین بانکی یا همان بازار شبانه به 23 درصد می‌رسد، بانک مرکزی به عنوان یک بازیگر فعال وارد این بازار می‌شود و با افزایش تقاضای نقدینگی، از کاهش بیشتر نرخ بهره جلوگیری می‌کند. هدف از اجرای این عملیات، جلوگیری از نوسانات و حفظ ثبات و پایداری است. بر اساس آمار انتشار یافته، کل اعتباری که بانک‌ها از بانک مرکزی در بازار شبانه هفته گذشته طلب کرده‌اند، 3 هزار و 200 میلیارد تومان به ثبت رسیده است.