به گزارش اکوایران، تورم فصلی تولیدکننده در بهار سال جاری 15.8 درصد برآورد شده، به بیان دیگر میانگین قیمت کالا و خدمات در مبدا ارائه آن ها در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته بالغ بر 15 درصد افزایش داشته است. این در حالیست که تورم فصلی در ماه گذشته 4.8 درصد بوده، علت این جهش تورمی فشار هزینه ای است که در چند ماه گذشته ناشی از سیاست اصلاحی دولت درباره حذف ارز ترجیحی به وجود آمد، دولت با حذف این ارز 4200 تومانی و اصلاح یارانه کالاهای اساسی باعث جهش قیمت بسیاری از کالا ها در اقتصاد ایران و شکل گیری تورم فشار هزینه شد. همچنین روند این شاخص در چند سال گذشته نشان می دهد، تورم فصلی تولید به شدت در اقتصاد ایران نوسان دارد و جهش های زیادی را تجربه کرده است.

در میان بخش‌های اقتصادی بیشترین تورم فصلی تولید کننده در بخش کشاورزی رخ داده، تورم بهار 1401 در این بخش 38.5 درصد به ثبت رسیده است، همچنین کمترین تورم نیز در بخش تولید برق با نرخ منفی 0.8 درصد رقم خورده است. تورم تولیدکننده پیشرانی برای تورم مصرف کننده محسوب می شود، به بیان ساده تر شاخص تورم تولید کننده تغییرات قیمت در درب کارخانه و مبدا ارائه کالا و خدمات را بررسی می کند، این تغییرات پس از یک بازه زمانی به بازار های خرد منتقل می شود، بنابراین افزایش قیمتی که در مبدأ رخ داده پس از مدتی به مصرف کننده نهایی اصابت می‌کند.

صعود و نزول تورم نقطه‌ای و سالانه

تورم نقطه به نقطه تولید کننده در نخستین فصل سال جاری بالغ بر 49 درصد برآورد شده که با توجه به جهش در تورم فصلی، در شاخص تورم نقطه ای نیز شاهد بالاتر رفتن نرخ تورم نسبت به زمستان 1400 هستیم. به گونه ای که تورم از 42 درصد در زمستان به 49.3 در بهار امسال رسیده است. به طور کلی می توان گفت که در بهار شاهد ایجاد روندی صعودی در شاخص های تورم بوده ایم.

تورم سالانه نیز در بهار 49.7 درصد به ثبت رسیده، به عبارت دیگر میانگین قیمت در مبدا ارائه کالا و خدمات در بهار امسال نسبت به میانگین قیمت در مبدا در بهار سال گذشته، حدود یک و نیم برابر شده است. بر خلاف دیگر شاخص ها، در تورم سالانه شاهد کاهش تورم در فصل نخست 1401 نسبت به زمستان 1400 بوده‌ایم، تورم سالانه برای محاسبه تورم بازه زمانی بلندتری را مدنظر دارد، از همین رو جهش های تورمی کمی با وقفه در آن نمایان خواهد شد. پیش بینی می‌شود در فصول آتی بار دیگر تورم سالانه روندی صعودی به خود بگیرد.

photo_2022-09-10_16-02-34

تورم فصلی تولید در 25 فصل گذشته

پایین ترین تورم تولیدکننده فصلی تولید کننده از سال 95 تا کنون، در بهار سال 95 رقم خورده، تورم در این فصل به یک درصد هم نمی رسد. این در حالیست که تورم فصلی تولید در تابستان سال 99 بالغ بر 21 درصد به ثبت رسیده است. بر این اساس بین بالاترین و پایین ترین تورم فصلی به ثبت رسیده در 25 فصل اخیر بالغ بر 20 درصد اختلاف است، این امر نشان می دهد نوسان تورم در اقتصاد ایران بسیار بالاست، جهش های تورمی را می توان از علل اصلی این رخداد دانست. به عنوان مثال در بهار سال 99 تورم فصلی تنها 6 درصد بوده و به یکباره در تابستان به بالاتر از 21 درصد می رسد.

بررسی ها نشان می دهد تورم فصلی در سال 1400 یا به طور دقیق تز از انتهای سال 99 روندی نزولی داشته است، به گونه که از بالای 20 درصد به حدود 10 درصد رسید، حتی در زمستان سال گذشته به پایین تر از 5 درصد هم رسید. اما به مانند روند های گذشته در اقتصاد کشور بار دیگر شاهد جهش تورمی بودیم تا نرخ تورم فصلی تولید کننده تنها در عرض یک فصل نزدیک به 11 درصد بالاتر رود. البته با توجه به اینکه تورم بهار امسال ناشی از تورم فاشار هزینه بوده، پیش بینی می شود در فصول آتی شاهد ادامه روند صعودی این شاخص نباشیم و تورم نسبت به بهار کمی پایین تر بیاید.

بیشترین تورم در کدام بخش رقم خورده؟

در میان بخش های اصلی اقتصادی بالاترین تورم فصلی به ثبت رسیده به گروه کشاورزی تعلق دارد، تورم فصلی در این بخش در بهار امسال 38.7 درصد برآورد شده، در حالی که همین نرخ در زمستان منفی 11 درصد بوده است. بر عکس گروه کشاورزی، در گروه تولید برق در زمستان مثبت بوده و در بهار منفی شده است. تورم در گروه صنعت و خدمات نیز در بهار 1401 به ترتیب 12.5 درصد و 13.8 درصد به ثبت رسیده است. بررسی ها نشان می دهد بیشترین ضریب اهمیت در میان بخش ها در تعیین تورم تولیدکننده به خدمات و پس از آن به بخش صنعت تعلق دارد.

photo_2022-09-07_14-29-29