روی گردانی بانک ها از دولت؟

در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی تامین کسری بودجه می تواند از مسیرهای امن تری صورت بگیرد. این بازار به صورت فروش نقدی از سه سال پیش به صورت جدی تری پی گیری شده است. به عنوان مثال در سال 1399 کل اوراق خریداری شده از این مسیر معادل با 126 هزار میلیارد تومان بوده که سهم به سزایی را در تامین کسری بودجه داشته است.

به عبارت دیگر برخی تحلیل گران معتقدند به دلیل آن که مشارکت در این بازار موجب رشد کمتر استفاده دولت از تنخواه بانک مرکزی و در ادامه افزایش کمتر پایه پولی می شود می تواند از جهات تورمی بیشتر به سود اقتصاد کشور باشد. که البته این نگاه به دلیل باز پرداخت های دولت در ادامه منتقدانی را نیز دارد.

از سوی دیگر آن چه که مشتریان را بیشتر ترغیب می کند به سمت آن که در این بازار مشارکت داشته باشند دو ویژگی مهم اوراق است. نرخ سود و تاریخ سررسید. بانک ها علاوه بر این دو موضوع از این اوراق در بازار باز، بهره گرفته و می توانند به وسیله آن از بانک مرکزی استقراض نقدینگی کنند. موضوعی که می تواند نقش مهمی در برطرف کردن کسری در بانک ها داشته باشد. این در حالی است که مشارکت بانک ها در خرید اوراق در هفته های اخیر کم شده و در دو هفته گذشته صفر بوده است.

در همین رابطه به گزارش اکو ایران به نقل از اقتصادنیوز، در هفته دوم مهر ماه روند خرید و فروش اوراق بدهی دولتی باز هم در سطح پایینی رقم خورده است. د راین بازار بانک ها و نهادهای تامین سرمایه اقدام به خرید اوراق از دولت می کنند. دولت نیز با کسب درآمد از این مسیر می تواند درآمدزایی خود را تداوم بخشیده و عایدی آن را صرف تامین کسری بودجه کند. 

در همین رابطه برخی تحلیل گران این بازار را از حیث عدم تغییر درچاپ پول صاحب ارزش دانسته و آن را برای اقتصاد ایران مفید می دانند.

در این خصوص داده های وزارت اقتصاد و دارایی از وضعیت اوراق بدهی دولتی در این ماه نشان می دهد در مرحله بیستم حراج اوراق سطح خرید از دولت در مرز 230 میلیارد تومان قرار گرفته است.

سطح پایین خرید اوراق از دولت

در هفته منتهی به 12 مهر ماه امسال، به طور کلی در حدود 229 میلیارد تومان اوراق بدهی دولتی از دولت خریداری شده که نسبت به هفته قبل خود رشد قابل توجهی داشته است. با این حساب سطح اوراق بدهی دولتی قروخته شده د راین هفته در قیاس با هفته های دیگر پایین از سطح لازم بوده و در مرتبه پایین قلمداد می شود.

در بررسی فروش اوراق توسط دولت در این هفته مشاهده می شود سهم مشارکت بانک ها در دومین هفته متوالی صفر بوده و تمام اوراق این هفته را بورسی ها خریداری کرده اند.

بررسی نرخ سود اوراق فروخته شده در هفته دوم مهر ماه

اراد فروخته شده در بازار به دو دسته اراد 112 و اراد 117 تقسیم بندی می شود. اولی نرخ سودش 22.3 درصد و دومی با نرخ سودی 21.8 درصدی مواجه است.

بررسی فروش این هفته نشان می دهد بیشترین اوراق خریداری شده از دولت با نرخ سود 22.3 درصدی بوده که از سوی بازار سرمایه شکل گرفته است.