به گزارش اکو ایران، روند تزریق پول در بانک ها در هفته های اخیر دوباره صعودی شده است. اتفاقی که از ابتدای سال جاری جور دیگری بود. بانک مرکزی از نهادهای مالی پول جمع می کرد تا بتواند به نوعی پایه پولی و تورم را هم کنترل کند. چرا که برخی معتقدند زمانی که سطح بسط پول در بازار باز بالا می رود رسوب منابع در بازار باز بیشتر شده و مستقیما پایه پولی را افزایش می دهد. این عملیات کلا به دو هدف اصلی صورت می گیردو بهبود وضعیت مالی بانک ها و کنترل نرخ سود بین بانکی.

شاخصی که بورسی ها در پایان تیر ماه به آن معترض شده و خواستار کاهش آن از بانک مرکزی شدند. بانک مرکزی نیز در اولین واکنش به خواسته بورسی ها و البته دستور مستقیم دولت سیاست خود را تغییر داده و اقدامات جدی در راستای کاهش نرخ بهره را انجام داد. یکی از مهم ترین اقدامات در این راستا افزایش عرضه پول در بانک ها بوده تانرخ را به نوعی مدیریت کند.

ثبت 95 همتی بسط پول بانک مرکزی در بازار های بین بانکی

در هفته پایانی مرداد ماه یک اتفاق مهم ثبت شد. آن هم تزریق بی شمار پول از سوی بانک مرکزی در بانک ها بوده است. به طور کلی بانک مرکزی در دو بازار می تواند به حساب نهادهای مالی رسیدگی کند. بازار باز و بازار بین بانکی.

در بازار باز بخرید اوراق از بانک ها هم معنی با تزریق نقدینگی بانک مرکزی در بانک ها است. در این معاملات نهادهای مالی نیاز خود را به بانک مرکزی عرضه کرده و این نهاد هم بنابر صلاحدید خود از وضعیت بانک ها و وضعیت کلی اقتصاد واکنش مربوطه را انجام می دهد.

در همین رابطه داده های بانک مرکزی در خصوص عملیات بازار باز در هفته اخیر نشان می دهد سطح بسط پول در مرز 70 همت ثابت باقی مانده است. 

در کنار این معاملات بانک مرکزی از طریق بازار شبانه نیز فعالیت بانک ها را رصد می کند. در  بازار شبانه بانک ها نیازهای فوری خود را برطرف می کنند. بانک مرکزی نیز  حضور داد تا نیاز شبانه بانک های نیاز مند را مرتفع سازد.

داده های هفته اخیر نشان می دهد اعتبارات قاعده مند بانک مرکزی در هفته اخیر برابر با 25 هزار و 500 میلیارد تومان بوده که تقریبا می توان گفت دومین رکورد را دربازه نه ماهه داشته است.

در نهایت مجموع تزریقی که بانک مرکزی در این هفته در دو بازار بین بانکی انجام داده برابر با 95 هزار و 500 میلیارد تومان بوده که تقریبا سطح بالایی به شمار می آید. اتفاقی که از نیمه اردیبهشت ماه امسال تاکنون دیگر رخ نداده بود و به نوعی رکورد 3 ماه و نیمه تلقی می شود. اما نرخ سود در این معاملات با بسط بالای پول نسبت به میانه بهار امسال به مراتب بالاتر بوده است.

بازار باز

سطح بالای نرخ سود موزون در دو بازار بین بانکی

تزریق پول بانک مرکزی در دو بازار بین بانکی دو ساز وکار مجزا دارد. در بازار باز بده بستان این نهاد با بانک های نیاز مند میان مدت بوده و نرخ سود‌ آن را بانک مرکزی به صورت هفتگی تعیین می کند. در حالی که در بازار بین بانکی یا بازار شبانه این معاملات در سطح کوتاه مدت و با نرخ سودی در دامنه 14 تا 22 درصد انجام می شود. سقف نرخ سود ها در بازار بین بانکی از سوی بانک مرکزی تعیین می شود و در اختیار همین نهاد قرار دارد. پس اعتبارات قاعده مند یا به بیان دیگر تزریق بانک مرکزی در بازار شبانه با نرخ سود 22 درصد انجام می شود.

بنابراین محاسبه موزون نرخ سود بسط پول در بانک ها در این هفته نشان می دهد این شاخص برابر با 20.7 درصد بوده که سطح بالایی به شمار می آید. این در حالی است که در میانه اردیبهشت ماه که بسطی تقریبا مشابه بامقطع کنونی در بانک ها رخ داده بود نرخ سود موزون در بازار برابر با 19.2 درصد ثبت شد. به عبارت دیگر همان بسط پول در این هفته انجام شده اما با هزینه ای به مراتب بیشتر.

برخی معتقدند در علم اقتصاد زمانی که چنین حالتی روی می دهدرشد هزینه از سوی افزایش تقاضا بوده است. به عبارتی می توان گفت این رویداد در هفته اخیر به دلیل رشد بالاتر تقاضا ازسوی بانک ها شکل گرفته و این یعنی کسری بالای بانک ها در بازار هفته های اخیر . کسری بالایی که باوجود بسط مشابه پول در بانک ها با هفته های میانی بهار، اما در مقطع کنونی بیشتر شده است. بنابراین رفتار بانک مرکزی در این هفته ها نشان می دهد همزمان با کنترل نرخ بهره بهبود نقدینگی بانک ها را نیز در دست بررسی دارد.

بازار باز