به گزارش اکوایران، روند نرخ بهره بین بانکی در کشور تا هفته نخست بهمن در مسیری ثابت قرار داشته و به‌تازگی بخشنامه‌ای برای اصلاح آن صادر شده است. این در حالی است که آمار و ارقام از وضعیت بدهی بانک‌ها، خطرناک گزارش شده است. بانک مرکزی به صورت کلی در دو بازار به مدیریت نقدینگی بانک‌ها می‌پردازد؛ بازار باز با ماهیتی میان‌مدت و بازار شبانه با معاملات کوتاه‌مدت. 

در کنار این بازارها، بانک‌هایی که دارای کسری نقدینگی هستند، می‌توانند از طریق اضافه‌برداشت از بانک مرکزی نیز به نیاز نقدینگی خود را مرتفع سازند. رفتار افزایشی در این شاخص می‌تواند موجب رشد پایه پولی شده و در ادامه تورم‌زایی به همراه داشته باشد.

رکوردزنی تزریق بالای پول در بانک‌ها

در آخرین گزارشی که بانک مرکزی از وضعیت بازار باز منتشر کرده، مشاهده می‌شود سطح تزریق پول در این بازار برابر با 110 هزار میلیارد تومان بوده که در کنار هفته‌های قبل خود در بالاترین سطح قرار داشته است.

در این بازار بانک‌ها با وثیقه اوراق از بانک مرکزی استقراض پول می‌کنند. این استقراض تاریخ سررسید میان‌مدت دارد و نرخ سود معلوم که از سوی بانک مرکزی تعیین می‌شود.

بانک مرکزی هر میزان از اوراقی را که از سوی بانک‌ها عرضه می‌شود و این نهاد صلاح می‌داند، خریداری می‌کند و در نهایت به همین میزان در بانک‌ها تزریق پول می‌کند. در همین رابطه، داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد سطح تزریق پول در بازار باز در مرز بالایی قرار داشته و از سطح 110 همت بالاتر بوده است.

وقتی این رقم در بازار باز بالا می‌رود، به نوعی رسوب نقدینگی در بازارها بالاتر رفته و به باور برخی از کارشناسان می‌تواند تورم‌زایی را در بر داشته باشد.

در کنار این بازار در هفته اخیر، تزریق پول در بازار شبانه نیز بالا رفته و سیری صعودی را در بازار شبانه به ثبت رسانده است. در این بازار معاملات بانک مرکزی با بانک‌ها در دامنه کوتاه‌مدت‌تری انجام می‌شود و نرخ سود وام‌دهی بانک مرکزی به نهادهای مالی دارای کسری در این معاملات برابر با 22 درصد بوده است؛ بالاترین سطح نرخ سود در بازار بین‌بانکی.

بررسی هفتگی معاملات نشان می‌دهد در هفته اخیر سطح تزریق پول در این بازار برابر با 6 هزار و 150 میلیارد تومان بوده که در سطح بالایی در مقایسه با هفته‌های اخیر قرار داشته است. بنابراین محاسبه می‌شود که مجموع تزریق پول بانک مرکزی در بازارهای بین بانکی برابر با 116 همت بوده است. بررسی این رقم در تمام هفته‌های برگزاری بازارهای بین بانکی در سال جاری نشان می‌دهد این بیشترین میزان تزریق پول این نهاد در بانک‌ها بوده است.

این در حالی است که روند اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی نیز در کنار این استقراض در هفته‌های اخیر به سطح بالایی رسیده است.

نرخ سود

رشد اضافه‌برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی

در توئیتی که اخیرا عبدالناصر همتی - رئیس کل پیشین بانک مرکزی - اعلام کرده، حجم اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی به سطح 160 همت رسیده است.

زمانی که کسری در نهادهای مالی بالاتر می‌رود و بانک‌ها با مشکل نقدینگی مواجه می‌شوند، از بانک مرکزی استقراض پول می‌کنند که این وام‌دهی تحت عنوان اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی عنوان می‌شود.

داده‌های اعلام‌شده نشان از سطح خطرناک این شاخص داشته که مستقیما پایه پولی را رشد می‌دهد. این رقم در کنار مجموع نقدینگی بسط داده شده در بازار بین بانکی که معادل با 116 همت بوده، مجموع بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی را تا سطح 296 هزار میلیارد تومان (تقریبا 300 همت) بالا برده است.

سطح تزریق بالای پول در بانک‌ها و رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نشان از افزایش پایه پولی در این مقطع داشته که در نهایت می‌تواند تورم‌زایی بزرگی را در پی داشته باشد.

این در حالی است که نرخ سود در بازارها ثابت بوده و نرخ بهره بین بانکی تا هفته نخست بهمن مسیر ثابتی را پیموده بود.

روند ثابت نرخ بهره بین‌بانکی در هفته‌های متوالی

در هفته منتهی به پنجم بهمن امسال، نرخ بهره بین بانکی برابر با 21.05 درصد بوده و تقریبا در هفته‌های متوالی در مرز 21 درصد ثابت مانده است.

در کنار این بازار، نرخ سود در بازار باز نیز معادل با 21 درصد بوده و در هفته‌های متوالی این روند را ثابت نگاه داشته است. این نرخی است که بانک مرکزی به صورت هفتگی در ازای استقراض نهادهای مالی تعیین می‌کند. برخی تحلیلگران اعتقاد دارند روند ثابت نرخ بهره بین بانکی در کشور تا پیش از این، در حالی که تزریق پول در بازار بین بانکی بالا رفته است، می‌تواند قدرت تورم‌زایی این بازار را رشد دهد.

داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد در این مدت تقاضای نقدینگی از سوی بانک‌ها رشد قابل توجهی داشته اما هزینه استقراض از بانک مرکزی تغییری نداشته که این عمل می‌تواند از طریق ایجاد مازاد تقاضای نقدینگی در بانک‌ها موجب رشد تورم در کشور شود. 

نرخ سود