رکورد میزان افت در نرخ سود بین بانکی شکست + نمودار

به گزارش اکو ایران، نرخ سود بین بانکی پس از یک ماه و نیم به کمتر از 21 درصد رسیده و در کمترین میزان خود در دو ماه اخیر قرار گرفت. این کاهش می تواند در راستای سیاست های کلی بانک مرکزی در جهت نجات بورس باشد که با تزریق نقدینگی در بازار های مجاور سعی در کاهش نرخ سود در این بازار داشته است. طبق بسته نجات 10 گانه دولت، بانک مرکزی باید اجازه ندهد متوسط نرخ سود بین بانکی از 20 درصد فراتر رود. بازار بین بانکی یا بازار شبانه جایی است که بانک ها کسری کوتاه مدت خود را تامین می کنند. در این بازار بانک ها به یکدیگر در بازه زمانی کوتاه مدت یک تا سه روزه وام می دهند.

رکوردزنی در بسط هفتگی بازار باز

در هفته دوم دی ماه بانک مرکزی اقدام به بسطی بی سابقه نقدینگی در بازار باز کرد. در این هفته تقریبا 72 هزار و 760 میلیارد تومان پول در میان بانک ها بسط داده شده و در ازای آن تقریبا 70 هزار و 170 میلیارد تومان از عملیات هفته قبل باز گرفته شد. این رویداد موجب شد تا خالص عملکرد در این بازار حدودا در مرز 2 هزار و 590 میلیارد تومان باشد. 

پایین آمدن نرخ سود در حضور افزایش حجم بسط در این داد و ستد اقدامی بود که بانک ها را برای مشارکت در این بازار مصمم تر کرد. این نرخ اکنون از مرز 20.15 درصد تقلیل پیدا کرده و در نهایت به 19.3 درصد رسیده است. به نظر می رسد کاهش قابل توجه در نرخ سود اقدامی مهم برای افزایش تقاضا در این بازار باشد. 

این سیاست در قالب بند دهم سیاست نجات بورس از سوی دولت ابراهیم رئیسی تعقیب می شود. در این بسته به بانک مرکزی تاکید شده نرخ سود بین بانکی باید در سقف 20 درصد قرار بگیرد. از دید دولت، این اتفاق می تواند به سود نهادهای تامین سرمایه باشد و موجب سرریز شدن سرمایه در بورس شود.

 بانک مرکزی نیز با هدف اجرای این سیاست در بازار باز اقدام به بسط پول کرده و مدام بر این رقم می افزاید. بسط پول در عملیات بازار می تواند بانک ها را از بازار بین بانکی خارج کند و تامین نقدینگی بانک ها از طریق این عملیات جبران شود. با کاهش تقاضا در بازار بین بانکی نرخ سود در این بازار پایین خواهد آمد. در واقع  پایین آوردن نرخ سود در بازار باز  زمینه را برای فعالیت بانک ها در این بازار بیشتر فراهم کرده و موجب شده تا فعالیت نهادهای مالی دارای کسری در بازار شبانه کاهش چشمگیری پیدا کند.

کاهش سطح عملیات در بازار بین بانکی

در بازار شبانه بانک های دارای کسری می توانند نیاز های خود را از طریق استقراض از بانک های دارای مازاد برطرف کنند. تاریخ سررسید در این معاملات کوتاه مدت و نرخ سود توافقی است. کف و سقف این نرخ سود در اختیار بانک مرکزی است ک بانک ها باید در این دامنه فعالیت کنند؛ 14 تا 22 درصد.

بررسی روند داد و ستد بانک ها با بانک مرکزی در این بازار نشان می دهد در این مدت میزان اعتبارات قاعده مند در بازار کاهش چشمگیری داشته و در نهایت نرخ سود بین بانکی نیز روندی نزولی را ثبت کرده است.

این نرخ در هفته دوم دی ماه پس از یک ماه و نیم از مرز 21 درصد پایین تر آمده و با افتی 0.26 واحد درصدی نسبت به هفته گذشته بیشترین افت نرخ سود را در بازه 4 ماهه اخیر ثبت کرد. این میزان افت موجب شد تا نرخ سود بین بانکی به 20.85 درصد و به کمینه خود در دو ماه اخیر برسد.

این میزان کاهش در بازار بین بانکی نشان می دهد عملیات بانک مرکزی در بازار باز در راستای کاهش نرخ بهره به ثمر رسیده است. اما این رویداد هر چند که به سود بورس باشد، پیامد هایی را می تواند برای اقتصاد به همراه داشته باشد.

با وجود آن که نرخ سود در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی معادل با 21.6 درصد بوده ودر بازار ثانویه نیز نرخ سود اوراق آتی در سطح 25.4 درصد قرار گرفته است ناهماهنگی قابل توجهی را با نرخ بهره به ثبت رسانده است.

این ناهماهنگی در بازارهای مالی می تواند انگیزه آربیتراژی برای بانک ها به همراه داشته و در نهایت منجر به نشت تورم در کشور شود. از سوی دیگر زمانی که در بانک ها تقاضای نقدینگی رشد کرده و بانک مرکزی قیمت این تقاضا یا همان نرخ بهره را کمتر از سطح واقعی خود ثابت نگه دارد، منجر به ایجاد مازاد تقاضا در بانک ها شده و نقدینگی ایجاد شده از این مسیر می تواند موجب رشد فزاینده تورم در کشور شود. آن هم در شرایطی که تورم در کشور در سطح بالایی بوده و برابر با 35.2 درصد است.