وال‌استریت ژورنال؛ زنگ خطر هسته‌ای تهران برای ترامپ به صدا درآمد؟

به گفته کارشناسان غیردولتی، حملات اسرائیل، به طور بالقوه جذابیت تعریف بازدارنده هسته‌ای برای تهران را افزایش داده است. مقامات ایرانی در هفته‌های اخیر از تمایل خود برای رایزنی با دولت آینده ترامپ درباره فعالیت‌های هسته‌ای و سایر فعالیت‌های خود گفته‌اند، اگرچه آنها تاکید کرده‌اند که تهران تحت فشار مذاکره نخواهد کرد.

ترکش‌های گزارش اطلاعاتی واشنگتن

هفته گذشته، مذاکره‌کنندگان ارشد هسته‌ای ایران با همتایان اروپایی‌شان در ژنو رایزنی کرده و تاکید داشتند که مشتاق تعامل بیشتر هستند. با این وجود، مقامات اروپایی درگیر در مذاکرات اعلام کردند که تهران هیچ ابتکار جدیدی برای محدود کردن برنامه‌های هسته‌ای خود ارائه نکرد و  برای کاهش نگرانی‌های بین‌المللی در مورد فعالیت هسته‌ای‌اش گام‌های یکجانبه‌ای برنخواهد داشت.

نورمن در ادامه گزارش آورد، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در حال گسترش است. بر اساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد، ایران در حال حاضر اورانیوم بسیار غنی شده کافی برای ساخت چهار سلاح هسته‌ای را دارد. این در حالی است که تهران بارها استفاده نظامی از برنامه هسته‌ای خود را قویا انکار کرده است. در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا آمده است: «مقام‌های جمهوری اسلامی می‌دانند که این امر اعتبار تهدیدات درباره احتمال گریز هسته‌ای تهران را تقویت می‌کند.»

رافائل گروسی، رئیس سازمان ملل متحد، روز جمعه در گزارشی به هیئت مدیره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که ایران در این هفته برای افزایش شدید تولید اورانیوم 60 درصدی خود گام‌های جدی را برداشته است. گروسی اعلام کرد که این تغییر می‌تواند به این معنا باشد که جمهوری اسلامی ایران حدود 34 کیلوگرم (حدود 75 پوند) اورانیوم بسیار غنی شده در ماه در مقابل 4.7 کیلوگرم که اخیراً تولید کرده، به دست آورده است.

نیکلاس لرنر، رئیس آژانس اطلاعات خارجی فرانسه گفت: «سرویس‌های ما دوشادوش هم کار می‌کنند تا در ماه‌های آینده با آنچه که بدون شک با پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به یکی از تهدیدها، -اگر نگوییم بحرانی‌ترین تهدید-، مقابله کنیم».

ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده هشدار داد که اگر جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم‌های اضافی یا فشار دیپلماتیک یا نظامی قرار گیرد، می‌تواند گام‌های خطرناک و در عین حال تازه‌ای برای عبور از آستانه گریز هسته‌ای بردارد.

زنگ خطری برای ترامپ

به گفته نورمن در حالی که این هشدار در گزارش ژوئیه نیز آمده، نشان از چالش دولت ترامپ در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران دارد. مقامات تیم ترامپ مدعی‌اند که دولت جدید فشار اقتصادی بر ایران را تشدید خواهد کرد. در عین حال ترامپ اعلام کرده که خواهان درگیری با جمهوری اسلامی نیست و به احتمال دستیابی به توافق با ایران اشاره دارد. مقامات ایرانی می‌گویند که توسل ترامپ و تیمش به استراتژی فشار حداکثری می‌تواند پایانی بر فرایند دیپلماسی باشد.

در این میان مقام های اروپایی در تصمیم سازی نهایی برای اعمال مجدد تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران که پس از توافق هسته‌ای 2015 با تهران لغو شد، اولین گام‌ها را برداشته‌اند. ایران تاکید دارد که اگر فشارها افزایش یابد، قادر است از پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای (ان پی تی)خارج شود؛ گزینه‌ای که در گزارش جامعه اطلاعاتی ایالات متحده نیز بدان اشاره شده است. ترامپ در سال 2018، در اولین دوره ریاست جمهوری‌اش، ایالات متحده را از توافق هسته‌ای موسوم به برجام خارج کرد و تحریم‌های گسترده‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران عمال کرد؛ تحریم‌هایی که به واسطه‌اش تجارت ایالات متحده و بخش عمده‌ای از کشورهای اروپایی با تهران قطع شد.

یک سال بعد، تهران در واکنش به کنش واشنگتن پیشرفت برنامه هسته‌ای خود را کلید زد. در همین راستا جامعه اطلاعاتی آمریکا اعلام کرده که رویدادهای اخیر ممکن است به جمهوری اسلامی ایران کمک کند تا قابلیت‌های موشک‌های بالستیک خود را که در منطقه از قدرت بالایی برخوردار است، افزایش دهد.

در این گزارش آمده است که جمهوری اسلامی ایران به احتمال بالا از حملات پهپادی خود به اسرائیل در ماه آوریل و استفاده گسترده روسیه از هواپیماهای بدون سرنشین در جنگ علیه اوکراین درس‌های بسیاری به دست آورده است. در این بیانیه آمده که تهران از زمانی که روسیه از موشک‌های بالستیک این کشور علیه اوکراین استفاده می‌کند قادر است داده‌های مشابهی را به دست آورد. 

به گفته نورمن هشدارهای مقامات غربی درباره همکاری روسیه و جمهوری اسلامی ایران بر سر برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این کشور افزایش یافته است. این هشدار با توجه به همکاری ایران و روسیه در باب پرتاب فضایی تشدید شده است، بالاخص آن که طبق گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، گزاره فوق «مدت زمانی تولید موشک بالستیک قاره‌پیما را کوتاه می‌کند».